Załącznik do uchwały Nr XV/134/07

Rady Miejskiej w Skawinie

   z dnia 27 grudnia 2007 r.

GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII

 NA ROK 2008

DLA MIASTA I GMINY SKAWINA

ROZDZIAŁ I

WSTĘP

Narkomania jest jednym z najpoważniejszych problemów społecznych w Polsce. Stanowi wyzwanie cywilizacyjne o zasięgu globalnym. Niesie ze sobą poważne ryzyko dla zdrowia publicznego, szczególnie w kontekście chorób infekcyjnych (HIV, żółtaczka, choroby weneryczne, gruźlica). Ryzyko zgonów wśród narkomanów jest kilkakrotnie wyższe  niż w porównywalnej wiekowo populacji generalnej. Powszechnie znana jest skala trudności  w leczeniu, rehabilitacji i readaptacji osób uzależnionych, w przywracaniu ich do normalnego życia. Ponadto narkomania jest ściśle związana z wieloma innymi problemami społecznymi, takimi jak ubóstwo, bezrobocie, prostytucja, przestępczość, bezdomność.

Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2008 (zwany dalej „Gminnym Programem”) określa lokalne działania w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych wynikających z nadużywania narkotyków w oparciu o zadania własne gminy wynikające z ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. nr 179 poz. 1485 z późn. zm).

Program jest kontynuacją zadań realizowanych już w latach wcześniejszych. Stanowi spis działań będących zadaniami własnymi Gminy w obszarze tych zagadnień społecznych, które były realizowane w latach 2006 i 2007. Wiele zadań wymienionych w ustawie dla Gminnego Programu realizowanych jest spójnie z Gminnym Programem Profilaktyki                         i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Zadania te między innymi obejmują:

1.      Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od narkotyków i osób zagrożonych uzależnieniem;

2.      Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej prawnej;

3.      Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej  w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci                           i młodzieży, w tym prowadzenie zajęć sportowo- rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo - wychowawczych i socjoterapeutycznych;

4.      Wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii.

ROZDZIAŁ II

DIAGNOZA PROBLEMÓW NARKOMANII

1.      Miasto i Gmina Skawina liczy 41.286 mieszkańców, z czego gmina liczy 17.532 osób, miasto 23.754 osoby (stan na dzień 31 grudnia 2006r.- dane z Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta i Gminy w Skawinie).

Diagnoza problemu uzależnienia od narkotyków została dokonana w oparciu o:

-         dane Komisariatu Policji w Skawinie

-         dane placówek służby zdrowia

-         dane Punktu Konsultacyjnego dla Rodzin w Kryzysie

-         dane Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii

-         informacje Zarządu Województwa Małopolskiego

-         badanie ankietowe „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych” przeprowadzonego                   w Gminie Skawina w 2007r.

2.      Komisariat Policji w Skawinie w okresie od 1 stycznia do 5 listopada 2007r. zanotował:

-         ilość przestępstw popełnionych z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii: 28 – w tym udział 2 nieletnich;

-         liczba czynów naruszających przepisy o przeciwdziałaniu narkomanii – 28 – w tym udział 2 nieletnich.

3.      Służba Zdrowia między innymi udziela pomocy osobom, których stan zdrowia wymaga interwencji lekarza na skutek powikłań związanych z uzależnieniem od narkotyków                 i innych środków psychoaktywnych czy też z zatruciem środkami narkotycznymi. I tak:

-       w okresie od 1 stycznia do 20 października 2007r. ZLO - Pogotowie Ratunkowe                        w Skawinie przy ul. Niepodległości 12, udzieliło pomocy 2 osobom, u których wystąpiło podejrzenie zatrucia środkami narkotycznymi;

-       w okresie od 1 stycznia do 2 listopada 2007r. w NZOZ Przychodni Zdrowia Skawina przy ul. Ks.J. Popiełuszki 2 a, udzielono pomocy medycznej 12 osobom będącym pod wpływem narkotyków i innych środków psychoaktywnych;

-       w N.Z.O.Z „SKAW-MED” Sp. z o.o w Skawinie nie było przypadków udzielania pomocy medycznej osobom będącym pod wpływem środków psychoaktywnych;

-       do N.Z.O.Z s.c Radziszów s.c. zgłosiła się jedna osoba z podejrzeniem użycia substancji psychotropowych;

-       w N.Z.O.Z Zakład Specjalistyczny „TERAPIA” w roku 2006 leczyło się ogółem 494 osoby, w tym z terenu Miasta i Gminy Skawina 386 (stan na dzień 10 listopada 2006r.). W tej liczbie są osoby uzależnione od alkoholu 316, uzależnieni krzyżowo 33 (alkohol + leki lub narkotyki) oraz współuzależnienia 37. Za rok 2007 nie podano danych.

4.      W Punkcie Konsultacyjnym dla Rodzin w Kryzysie w Skawinie przy ul. Żwirki                          i Wigury 23, pełniony jest dyżur specjalisty terapii uzależnień, który udziela porad                          i pomocy w zakresie narkomanii. Dane za okres od stycznia do października br. przedstawiają się następująco:

-         Terapia indywidualna – uzależnienia: Pacjenci stanowili grupę osób uzależnionych głównie od marihuany oraz krzyżowo z amfetaminą i alkoholem. Spośród pacjentów troje pozostaje w stałym kontakcie indywidualnym, dwie osoby objęto pomocą postrehabilitacyjną, z czego jedna z wieloletnim okresem abstynencji, druga natomiast              z  krótkim okresem abstynencji po ukończonym leczeniu w Ośrodku Terapii w Toruniu powróciła do kontaktu, troje ukończyło terapię, dwoje pozostaje pacjentów poradnictwie;

-         W ramach pracy z rodzinami (współuzależnienia) pomocą objęto trzy rodziny; w ostatnim czasie dwie rodziny nawiązały kontakt telefoniczny, rozważając udział w spotkaniach;

-         Podczas dyżurów prowadzone było poradnictwo z zakresu zaburzeń w zachowaniu spowodowanym używaniem środków psychoaktywnych. Dotyczyło najczęściej pedagogów, kuratorów oraz rodziców, którzy zaniepokojeni obserwowanymi zmianami     w zachowaniu małoletnich dzieci dopytywali o informacje związane z rozpoznaniem najczęściej pojawiających się objawów wywołanych działaniem środków odurzających, charakterystyka poszczególnych narkotyków, sposobami postępowania z dzieckiem, które używa lub podejmuje próby używania środków odurzających, budowaniem kontaktu – motywowanie dziecka do zmiany zachowania. Przeprowadzono jedną interwencję            z udziałem całej rodziny, wraz z osobami towarzyszącymi oraz przy współudziale kuratora.

Ponadto z pomocy psychologów dyżurujących w Punkcie Konsultacyjnym, w okresie od stycznia do listopada 2007r. skorzystały 42 osoby, w tym 31 kobiet, 11 mężczyzn. Osoby korzystające z pomocy to:

-        Osoby uzależnione od alkoholu lub zagrożone uzależnieniem: 8

-        Osoby współuzależnione: 28

-        Ofiary przemocy: 9

-        Osoby zgłaszające inne problemy (choroba psychiczna, trudności wychowawcze, zaburzenia depresyjne, problemy w relacjach z partnerem, separacja, rozwód itd): 15

5.      Podczas dyżurów prawnika udzielono ok. 65 porad prawnych, z zakresu: prawa cywilnego, prawa rodzinnego, pomocy społecznej, prawa karnego, prawa ubezpieczeń społecznych oraz innych dziedzin prawa, włączając w to również pomoc przy pisaniu pism procesowych.

6.      Z danych dostarczonych przez Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej                   w Skawinie, wynika, że w I półroczu 2007r. 630 rodzin korzystało z pomocy społecznej.              W 63 rodzinach występował problem alkoholowy. Pomocą objęto również jedno środowisko (1 osobę) z problemem narkotykowym.

7.      Badanie Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii przeprowadzone                     w 2006 roku na próbie losowej mieszkańców Polski w wieku 15-64 lat wykazało, że:

-         Narkotyki obecne są w świecie dorosłych w sposób widoczny na poziomie całego kraju. Porównanie wyników z wynikami z roku 2002 wskazuje na stabilizację rozpowszechnienia problemu okazjonalnego używania narkotyków;

-         Spośród substancji nielegalnych przetwory konopi są relatywnie najpowszechniej używane, i to zarówno na poziomie eksperymentowania, jak i używania okazjonalnego;

-         Wśród środków używanych przez Polaków względnie często pojawiają się też amfetamina i ecstasy – pozostałe środki są znacznie mniej popularne;

-         Używanie poszczególnych substancji nielegalnych występuje najczęściej w kategorii wiekowej 16-24 lata. Zdarza się bardzo rzadko po 34 roku życia, niemal nie występuje wśród osób w wieku 45 lat i więcej;

-         Okazjonalnemu używaniu narkotyków sprzyjają w sensie statystycznym takie cechy, jak: stan cywilny (kawaler, panna), bezdzietność, zamieszkiwanie w mieście powyżej 50 tys. mieszkańców oraz status ucznia lub studenta;

-         Badania wskazują, że w 2006 roku zwiększył się odsetek osób sięgających po narkotyki               w miastach liczących 50 tys. do 200 tys. mieszkańców. W 2002 roku był to 1,6%, cztery lata później –5,2%.

8.      W 2005 roku, na zlecenie Zarządu Województwa Małopolskiego przeprowadzono badanie dotyczące opinii dorosłych mieszkańców, młodzieży a także osób uzależnionych. Najważniejsze informacje wynikające z badań to:

-       Uczniowie częściej od dorosłych mieszkańców Małopolski deklarowali jednorazowy kontakt z narkotykami;

-       Najpopularniejszy narkotyk tak wśród dorosłych jak i młodzieży to marihuana i haszysz;

-       Stosowanie, choć jednorazowe marihuany lub haszyszu deklaruje 15,5% dorosłych oraz 14% uczniów;

-       Szacunkowa liczba osób uzależnionych od narkotyków w Województwie Małopolskim wynosi 3500-5000 osób.

9.      Wyniki badania ankietowego „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych” przeprowadzonego w Gminie Skawina w 2007r.

W ramach kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł” przeprowadzono ankietę adresowaną do uczniów klas V szkół podstawowych i klas II gimnazjów. Służyła ona określeniu stosunku dzieci i młodzieży do zachowań ryzykownych, poznaniu ich opinii na temat środków uzależniających oraz przemocy. Ankietę przeprowadzono w wybranych placówkach oświatowych z terenu Miasta i Gminy Skawina, biorących udział w kampanii. Wyniki ankiety przedstawiają się następująco:

-          Zdecydowana większość ankietowanych (74,57%) uczniów II klas szkół gimnazjalnych ma świadomość, że osoby z ich grupy wiekowej stosują środki odurzające lub uzależniające. Są to osoby znane im z kontaktów koleżeńskich. Mniejsza część (23,08%) badanych osobiście nie zna osób stosujących środki uzależniające lub odurzające;

-          Ankietowani mają świadomość, że najpopularniejszymi używkami w ich środowisku są papierosy (86,72%) i alkohol (83,59%). Około 82,84% ankietowanych ma świadomość tego, że ich koledzy spożywają alkohol (należy zaznaczyć, że odpowiedź twierdzącą podał zarówno uczeń znający tylko dwóch rówieśników spożywających alkohol jak i ten, który zna dwudziestu takich kolegów). Niższy poziom świadomości dotyczy stosowania narkotyków. Może to być związane z występowaniem tego problemu w mniejszej skali. Uczniowie wiedzą, iż problem istnieje i dotyka bezpośrednio ich rówieśników;

-         Spośród wszystkich badanych uczniów bezpośredni kontakt ze środkami odurzającymi miała mniejszość respondentów ok. 42%. 57,4% uczniów nie próbowała żadnych środków zmieniających nastrój;

-         Ci uczniowie, którzy przyznali się do próbowania środków uzależniających, przede wszystkim pili alkohol (77,46%) i palili papierosy (47,89%). W porównaniu z alkoholem  i papierosami, niewielka część młodzieży klas II gimnazjum miała bezpośredni kontakt           z narkotykami (15,49%). Wyniki badań ankietowych nie uwzględniają trwania zjawiska   w czasie. Nie jest wiadome czy bezpośredni kontakt był sporadyczny, jednorazowy, czy też trwał przez dłuższy czas lub trwa nadal;

-         Co dziesiąta osoba ankietowana uważa, że można bezpiecznie dla organizmu palić marihuanę. Występuje znaczna różnica w wypowiedziach dziewcząt i chłopców.                       O szkodliwości palenia marihuany jest przekonanych mniej chłopców niż dziewcząt.

Wyniki badań dotyczące poziomu świadomości dzieci o szkodliwości palenia marihuany przeprowadzonych wśród uczniów klas V szkół podstawowych, pokazują, że 31,82 % jest przekonanych, że paląc marihuanę nie można uzależnić się od narkotyków. Istnieje niebezpieczeństwo ulegania namowom na spróbowanie marihuany, a być może niektóre dzieci już mają doświadczenia z tym związane.

Społeczność Miasta i Gminy Skawina ponosi nie tylko materialne koszty występowania wymienionych wyżej zjawisk, ale i te związane rozwojem jej członków – szczególnie dzieci i młodzieży, które będą stanowić o przyszłości gminy. Dlatego też należy w dalszym ciągu integrować wszystkie środowiska w działaniach zapobiegających negatywnym zjawiskom. Troską samorządu jest przyszłość Gminy Skawina.

ROZDZIAŁ III

CELE PROGRAMU

CEL GŁÓWNY PROGRAMU

Ograniczanie używania narkotyków i związanych z tym problemów społecznych                     i zdrowotnych.

CELE STRATEGICZNE PROGRAMU

1.      Zwiększanie zaangażowania społeczności lokalnych w zapobieganiu używania środków psychoaktywnych poprzez organizowanie i prowadzenie na terenie placówek oświatowych i opiekuńczo-wychowawczych programów profilaktycznych;

2.      Podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych                  z używaniem środków psychoaktywnych i możliwości zapobiegania zjawisku;

3.      Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkotyczne pomocy psychologicznej, oraz prowadzenie działalności informacyjnej;

4.      Zwiększenie dostępności świadczeń w zakresie leczenia, rehabilitacji i ograniczania szkód zdrowotnych.

ROZDZIAŁ IV

ZADANIA PROGRAMU

Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od narkotyków i osób zagrożonych uzależnieniem

1.      Działalność Punktu Konsultacyjnego dla Rodzin w Kryzysie, a w szczególności dyżur specjalisty terapii uzależnień w zakresie:

-         Udzielania porad i prowadzenia konsultacji, dla osób uzależnionych i eksperymentujących z narkotykami oraz substancjami odurzającymi;

-         Udzielania informacji dot. możliwości uzyskania specjalistycznej pomocy osobom uzależnionym i ich rodzinom;

-         Motywowania do leczenia osób uzależnionych od narkotyków.

2.      Rozpowszechnianie na terenie Miasta i Gminy Skawina informacji dotyczących możliwości uzyskania specjalistycznej pomocy osobom uzależnionym od narkotyków                  i ich rodzinom oraz terapii i rehabilitacji.

Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej

1.      Prowadzenie poradnictwa psychologicznego, prawnego i terapeutycznego w Punkcie Konsultacyjnym dla Rodzin w Kryzysie w Skawinie przy ul. Żwirki i Wigury 23.

2.      Prowadzenie porad dla rodzin, w których występują problemy narkomanii w zakresie rozpoznawania objawów zażywania narkotyków oraz edukacji w zakresie ponoszenia szkód zdrowotnych i społecznych.

Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży

1.      Wdrażanie na teranie placówek oświatowych programów profilaktycznych                                i wychowawczych, prezentacje spektakli teatralnych, łączących w swej treści zapobieganie narkomanii, HIV i AIDS. Organizowanie koncertów i spotkań z osobami mogącymi dać świadectwo swoich własnych traumatycznych przeżyć związanych                        z uzależnieniem narkotykowym.

2.      Przeprowadzanie na terenie placówek oświatowych warsztatów, treningów mających na celu uczenie umiejętności służących zdrowemu życiu oraz uczenie zasad radzenia sobie               z trudnymi sytuacjami życiowymi.

3.      Organizacja konkursów profilaktycznych wśród dzieci i młodzieży na terenie placówek oświatowych - zakup nagród i materiałów do przeprowadzenia konkursów.

« Powrót

Drukuj